2017 - zdjęcia z prezentacji
Mol spożywczy, Viktor Sýkora, Nauka jest piękna (Věda je krásná) 2017
Mklik mączny (Ephestia kuehniella). Choć wygląda całkiem sympatycznie, jest znanym szkodnikiem zbóż, zwłaszcza mąki. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
Pasożyty w niebezpieczeństwie, Jana Bulantová, Nauka jest piękna 2017
Wesz łonowa (Phthirus pubis) jest zagrożona. Moda na skracanie owłosienia staje się problemem dla różnorodności pasożytów ludzkich. Wesz łonowa, której nogi przystosowane są tylko do przyczepiania się do włosków o średnicy większej niż włos, nie potrafi bowiem przetrwać przez dłuższy czas w innych miejscach ciała. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
Broń żołnierzy termitów, Aleš Buček, Nauka jest piękna 2017
Termity zawdzięczają swój ewolucyjny sukces między innymi społecznemu sposobowi życia, który przyniósł ze sobą podział pracy. Za obronę odpowiada kasta żołnierzy. Wyrostek na głowie żołnierzy to pistolet rozpryskowy, za pomocą którego żołnierze rozpylają na swoich wrogów mieszankę toksycznych substancji.
Xenochrophis - ostatnie chwile, Zuzana Gabrielová, Nauka jest piękna 2017
"Zaskroniec złapał żabę i bardzo szybko zaczął ją połykać. Byłam tak urzeczona tą sceną, że zajęło mi trochę czasu, zanim się skoncentrowałam i byłam w stanie uchwycić to niezapomniane doświadczenie."
2020
Gody iglic, Pavel Zach, Nauka jest piękna 2020
Samiec posiada zewnętrzny aparat kopulacyjny znajdujący się na 2. i 3. segmencie odwłoku, do którego przenosi nasienie z narządu płciowego. Gdy samica wygina koniec odwłoku pod drugi segment odwłoku samca, skąd pobiera nasienie, powstaje tzw. tandem rozrodczy, który kształtem przypomina nieco asymetryczne serce.
Czarnuszka siewna, Viktor Sýkora, Nauka jest piękna 2020
Detal kwiatu. Wyciągi z czarnego kminu, jak popularnie określana jest czarnuszka, stosowane są jako naturalny środek wzmacniający odporność o działaniu antybakteryjnym i wielu innych.
Mikroskop elektronowy rastrowy, kolorowane, powiększono 60 x
Nieprzyzwoity szczegół, Jan Martinek, Nauka jest piękna 2020 r.
Seks rzodkiewnika pospolitego (Arabidopsis thaliana) w nieprzyzwoitym przybliżeniu. Na zdjęciu widoczny jest słupek rzodkiewnika pospolitego (niebieski) z wyrastającymi przez niego łagiewkami pyłkowymi (żółty). Ziarna pyłku osiadają na znamieniu słupka i zaczynają kiełkować a łagiewki pyłkowe wrastają w szyjkę słupka i przenoszą komórki plemnikowe do poszczególnych zalążków. Barwione błękitem anilinowym, epifluorescencja w świetle UV, złożone z kilku płaszczyzn ostrości.
2017
Goście z kosmosu, Petr Štěpánek, Nauka jest piękna 2017
Gąsienica szczotecznicy szarawki (Calliteara pudibunda) jest jedną z najbardziej egzotycznych gąsienic w naszej faunie, natomiast dorosły motyl wygląda bardzo nieciekawie.
Kryształ, David Hakl, Nauka jest piękna 2017
Na wygląd płatka wpływa przede wszystkim temperatura, która decyduje o jego podstawowym kształcie oraz wilgotność powietrza, od której uzależniona jest jego złożoność. Nigdy nie znajdziemy dwóch w pełni identycznych płatków śniegu. Każdy płatek śniegu ma swoją specyficzną trajektorię lotu, dlatego też oddziałują na niego różne czynniki klimatyczne. Najpiękniejsze płatki powstają w temperaturze około minus piętnastu stopni Celsjusza i przy dużej wilgotności powietrza. Powiększenie 40x.
Jatrofa, Viktor Sýkora, Nauka jest piękna 2017
Detal kwiatu rośliny z rodzaju jatrofa (Jatropha). Po zranieniu rośliny wydzielają biały płyn, który powoduje biegunkę i wymioty.
Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
2016
Buziaka, proszę! Viktor Sýkora, Nauka jest piękna 2016
Zdjęcie zapewne wzbudzi wiele skojarzeń, ale w rzeczywistości widzimy ssawkę ścierwicy mięsówki. Ten wyspecjalizowany narząd jest elementem ssącego aparatu gębowego i służy muchom do przyjmowania pożywienia. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
Upadłe anioły, Jana Bulantová, Nauka jest piękna 2016
Strzyżaki z rodzaju Lipoptena w wieku dorosłym posiadają parę skrzydeł, którą celowo odrzucają po odnalezieniu żywiciela. Jeśli popełnią błąd w wyborze niedobrowolnego żywiciela i zamiast na jeleniu lub sarnie wylądują na ciele nieodpowiedniego żywiciela, np. człowieka, nie mają już bez utraconych skrzydeł możliwości odwrotu. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
2015
Ixodes in flagranti, Jana Bulantová, Nauka jest piękna 2015
Wprawdzie dorosłe samce kleszczy nie ssą krwi, jednak bardzo często można je znaleźć bezpośrednio na żywicielu, dokąd przyciąga je perspektywa spotkania z potencjalnymi partnerkami do godów. Przed samym aktem połączenia samiec najpierw przenosi swoje komórki płciowe do ryjka (hypostomu), który podczas samego aktu zagłębia w otworze płciowym samicy.
Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
Stułbia - Hydra, Jana Bulantová, Nauka jest piękna 2015 r.
Wyjątkowa odporność stułbi na uszkodzenia mechaniczne znana jest z ich nazwy oraz naukowego określenia Hydra. Odnosi się to do postaci z mitologii greckiej, charakteryzującej się większą liczbą głów (w przypadku stułbi są to ramiona wokół otworu gębowego) oraz zdolnością do regeneracji w przypadku odcięcia jednej z głów.
Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
Apis Mellifera, Jana Bulantová, Nauka jest piękna 2015
U pszczoły miodnej ryzyko bolesnego użądlenia jest mocno zrównoważone smakiem wytwarzanego miodu. Do wyszukiwania źródeł pożywienia pszczoły robotnice używają dużych oczu złożonych umieszczonych po bokach głowy oraz trzech przyoczek, czyli oczu prostych, umieszczonych pomiędzy nimi (widoczne jest tylko jedno). Do zbierania surowców do wytwarzania miodu używają specjalnie przystosowanego aparatu gębowego typu ssącego. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
2014
Bliskie spotkania, detal owadów, Viktor Sýkora, Nauka jest piękna 2014
Większość ludzi uważa, że owady są czasami użyteczną, ale przeważnie denerwującą częścią naszego życia. Jeśli ich przedstawiciele przenikają do naszych domów, są bez litości niszczeni. Patrząc jednak z bliska, nawet budząca obrzydzenie mucha może być piękna. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
Już mam dość tych muszek, Josef Arnošt, Nauka jest piękna 2013
Samiec drygusia zmiennego (Aelurillus v-insignitus) jedzący na obiad muszkę owocówkę. Obraz złożony z 15 zdjęć w celu osiągnięcia większej głębi ostrości.
2022
Najpiękniejszy druciak, Jan Martinek, Nauka jest piękna 2022
Przekrój poprzeczny łodygi skrzypu pod mikroskopem fluorescencyjnym. W świetle ultrafioletowym widoczna jest autofluorescencja niektórych substancji w włóknach roślinnych – tu na przykład chlorofil świeci na czerwono a lignina w ścianach komórkowych na niebiesko. Ponadto ściany komórkowe skrzypu są inkrustowane krzemionką, czyli w zasadzie biologicznie wytworzonym szkłem. Dlatego poradniki dla harcerzy zalecają używanie naci skrzypu do czyszczenia zabrudzonych menażek jako naturalnej alternatywy dla druciaka do naczyń. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
W porannej rosie, Vladimír Šoltys, Nauka jest piękna 2022
Poranna rosa na kilka chwil zatrzymuje czas i ozdabia perłami chłodnych kropel cudowne i piękne same w sobie stworzenia. Obciążone tymi klejnotami czekają cierpliwie na ciepło wyzwalające z ozdobnych okowów. Zdjęcie zmięka żółtego złożone z kilkudziesięciu zdjęć cząstkowych.
Włochate piękno, Jan Martinek, Nauka jest piękna 2022
Autofluorescencja roślin nie musi być obserwowana tylko na mikroskopijnych przekrojach. Jeśli świecimy światłem ultrafioletowym na całe rośliny, możemy zobaczyć, że wiele struktur jest mocno fluorescencyjnych, przykładowo włoski (trichomy) na tym okazie maku polnego. Skaningowy mikroskop elektronowy, kolorowane.
Niesporczak, Tardigrade, Oleh Liubimtsev, Shutterstock
Niesporczaki zazwyczaj nie są większe niż pół milimetra. Uważane są za jedne z najbardziej wytrzymałych organizmów na Ziemi. Potrafią bowiem przetrwać promieniowanie nawet tysiąc razy większe niż to, które mógłby wytrzymać człowiek. Do życia potrzebują wody i jeżeli znajdą się w suchym środowisku, całkowicie wysychają. W tym stanie hibernacji mogą przetrwać nawet dziesięć lat i dopiero woda przywróci je do życia.
